Magazyny odgrywają kluczową rolę w łańcuchu dostaw, pozwalając firmom na efektywne zarządzanie zapasami i zapewnienie ciągłości dostaw.
W artykule przedstawimy między innymi informacje dotyczące specyfikacji oraz klasy magazynów, operacji związanych z magazynowaniem i kompletacją, a także elementami magazynu, które zaprezentowane zostaną dzięki przekrojowi na jednej z ilustracji.
Spis treści:
- Wprowadzenie
- Czym jest magazyn w logistyce?
- Główne funkcje magazynu w systemie logistycznym
- Rodzaje i klasyfikacja magazynów
- Jak wygląda proces budowy magazynu logistycznego?
- Klasy obiektów magazynowych
- Z jakich części składa się magazyn?
- Podsumowanie
Czym jest magazyn w logistyce?
W branży logistycznej magazyn to nowoczesna powierzchnia wraz z zaawansowanymi urządzeniami do przechowywania i przeładunku wraz z wyspecjalizowanym personelem oraz narzędziami zarządzania, które umożliwiają sprawną organizację zarówno pomiędzy przepływami dostarczanych towarów (pochodzących od dostawców czy jednostek produkcyjnych), jak i przepływami towarów dystrybuowanych (kierowanych do procesu produkcyjnego, punktów sprzedaży czy innych odbiorców). Te nierówności w strumieniach dostaw i dystrybucji często wynikają z braku synchronizacji, co podkreśla niezbędność wypracowania optymalnych procedur gospodarki magazynowej, kiedy mówimy o aspekcie organizacji transportu krajowego czy też transportu międzynarodowego. Kluczowym czynnikiem prawidłowego funkcjonowania każdego magazynu jest płynna organizacja przyjęć towarów do magazynu. Sprawdź poniższe video, które opisuje proces przyjęcia towarów do magazynu!
Główne funkcje magazynu w systemie logistycznym
Podstawowym zadaniem logistycznym każdego magazynu jest gwarantowanie określonych standardów jakości dla przechowywanych w nim produktów oraz prawidłowe oznaczenie składowanego w nim asortymentu. Nowoczesna logistyka kontraktowa stawia przede wszystkim na efektywność magazynowania, co prowadzi do znacznych inwestycji w automatyzację, robotykę oraz zaawansowane systemy informatyczne pomagające np. w procesie kompletacji. W efekcie magazyny stają się coraz bardziej zaawansowane technologicznie i zintegrowane z innymi elementami łańcucha dostaw. Poniżej prezentujemy opis poszczególnych ról magazynu w logistyce:
- Przechowywanie: Jest to podstawowa funkcja magazynu. Produkty mogą być przechowywane na krótki lub długi okres w zależności od potrzeby i charakterystyki produktu. Przechowywanie produktów ustalane jest na podstawie ich wagi, rozmiarów oraz klasy produktów.
- Konserwacja: W magazynie przechowywane są również towary wymagające specjalnych warunków, takich jak niska temperatura (w przypadku produktów mrożonych) lub odpowiednie zabezpieczenia chroniące przed kradzieżą produktów wartościowych.
- Kompletacja zamówień: W magazynie dokonuje się selekcji i pakowania produktów zgodnie z zamówieniami Klientów. Dzięki wprowadzeniu automatyzacji oraz nowoczesnego oprogramowania proces kompletacji w magazynie Omida w Wypędach przebiega w sprawny i niezakłócony sposób.
- Kontrola zapasów: Za pomocą systemów zarządzania magazynem WMS monitorujemy ilość i lokalizację zapasów w czasie rzeczywistym, co pozwala na optymalizację procesów magazynowych w przypadku importu i eksportu produktów z/do magazynu.
- Przeładunek: Magazyn służy także jako punkt przeładunkowy, gdzie towary są przemieszczane z jednego środka transportu na inny z wykorzystaniem powierzchni magazynu. W tym celu wykorzystujemy nowoczesne doki przeładunkowe, które posiadają dodatkowe systemy oraz rampy zabezpieczające ładunek przed uszkodzeniem.
- Zarządzanie ryzykiem: W magazynie zapewniamy ochronę produktów przed kradzieżą, uszkodzeniem, pożarem czy innymi wypadkami. Współczesne magazyny są wyposażone w zaawansowane systemy bezpieczeństwa chroniące zarówno całe hale, jak i pojedyncze produkty wartościowe.
- Integracja z transportem: Magazyn jest zintegrowany z innymi elementami logistyki, takimi jak transport drogowy, kolejowy czy morski, co pozwala nam płynnie i efektywnie przemieszczać towary pomiędzy różnymi środkami transportu dostarczając je finalnie do odbiorców końcowych.
Sprawdź, jak wygląda proces kompletacji ładunku w magazynie sprawdzonego operatora logistycznego Omida Logistics!
Rodzaje i klasyfikacja magazynów
Magazyny, w zależności od różnych kryteriów, mogą być klasyfikowane w różnorodny sposób. Jednym z podstawowych kryteriów jest pełniona przez nie funkcja, która determinuje ich rolę w łańcuchu dostaw. Innym istotnym kryterium jest rodzaj składowanych w nich produktów, co wpływa na specyfikę ich działania i wymagane warunki przechowywania. Równie ważny jest sposób przepływu materiałów, który determinuje organizację procesów magazynowych oraz wybór odpowiednich technologii. Poniżej przedstawiamy klasyfikacje magazynów ze względu na różne aspekty:
Podział ze względu na funkcje:
Podział magazynu ze względu na jego funkcje tak jak już wspomnieliśmy, jest jednym z podstawowych kryteriów podziału tego typu budynków. Taki obiekt wyróżnia się skromnymi rozmiarami przeładunkowymi i ograniczoną liczbą doków. W takim przypadku pierwszoplanową rolę nie odgrywa wydajność. Pod względem przeznaczenia, magazyny przemysłowe możemy sklasyfikować jako:
- magazyny surowcowe – służące do przechowywania elementów niezbędnych do produkcji towarów w ramach działalności firmy,
- magazyny półproduktów – gromadzące produkty w trakcie produkcji, oczekujące na dalsze etapy przetwarzania lub sprzedaży,
- magazyny odpadów – przeznaczone do gromadzenia materiałów do recyklingu, dalszego przetworzenia lub utylizacji,
- magazyny wyrobów gotowych – przechowujące finalne produkty gotowe do dalszej dystrybucji,
- magazyny opakowaniowe – skupiające zapasy opakowań niezbędnych do zapewnienia płynności procesów produkcyjnych,
- magazyny techniczne – gromadzące sprzęt, części zamienne oraz jednostki służące do naprawy oraz konserwacji produktów.
Pod kątem roli w zaawansowanych łańcuchach dostaw, magazyny można także podzielić na:
- magazyny produkcyjne – obsługujące etapy produkcji poprzez przechowywanie między kolejnymi procesami,
- magazyny przeładunkowe – szczegółowo opisane w kontekście procesu cross-docking,
- magazyny dystrybucyjne – odpowiadające za dostarczanie towarów, głównie poprzez reorganizację przepływu surowców,
- magazyny handlowe – ulokowane w bliskości punktów sprzedaży, zarówno detalicznej, jak i hurtowej.
Podział ze względu na strukturę obiektu oraz wysokość przechowywania
Różne typy ładunków wymagają odpowiedniego przechowywania w różnych typach magazynów. Oczywistym jest na przykład fakt, że produktów elektronicznych nie należy trzymać w magazynach otwartych na wolnym powietrzu ze względu na możliwość uszkodzenia. W tym celu stworzyliśmy tabelę, która prezentuje podział magazynów ze względu na pełnione funkcje:
Źródło: Opracowanie własne
Podział ze względu na rodzaj produktu
Podział magazynów można również dokonać w oparciu o charakterystykę przechowywanych w nich produktów. Cechy fizyczne składowanych towarów decydują o specyfice danego magazynu oraz umieszczeniu ładunku właśnie w tym typie budynku:
- magazyny dla jednostek ładunkowych – przechowujące produkty na europaletach, innych nośnikach paletowych, w pojemnikach, kartonach czy koszach,
- magazyny dla towarów sypkich – gdzie produkty składowane są luzem, typowo w konstrukcjach takich jak silosy,
- magazyny dla gazów i cieczy – skupiające się na przechowywaniu ładunków płynnych lub gazów w dużych, wzmocnionych zbiornikach przemysłowych.
Z kolei, biorąc pod uwagę dostępność jednostki ładunkowej oraz różnorodność asortymentu i wymaganą wydajność, magazyny można podzielić na:
- magazyny z dostępem bezpośrednim – gdzie towary najczęściej umieszczane są na regałach paletowych,
- magazyny bez dostępu bezpośredniego – w których dominującą praktyką są regały satelitarne, umożliwiające optymalizację przestrzeni.
Podział ze względu na stopień automatyzacji
Stopień automatyzacji w magazynie to obecnie jeden z czynników, który odpowiada za prawidłową fluktuację produktów umieszczonych w budynku. Dzięki określeniu zaawansowania poziomu automatyzacji możemy wyodrębnić:
- magazyny manualne – jest to magazyn, w którym wszystkie działania odbywają się dzięki wysiłkowi pracowników bez wsparcia maszyn lub systemów magazynowych,
- magazyny z wykorzystaniem mechanizacji – typowy dla wielu magazynów, gdzie różnego rodzaju urządzenia lub systemy wspierają pracowników w realizacji zadań, redukując ich fizyczne obciążenie,
- magazyny zautomatyzowane – typ magazynu, w którym działania są maksymalnie zautomatyzowane, a udział człowieka w procesie jest zminimalizowany.
Jak wygląda proces budowy magazynu logistycznego?
Proces budowy magazynu jest efektywny czasowo i nawet duża konstrukcja może zostać zrealizowana w kilka miesięcy. Po przeprowadzeniu niezbędnych prac ziemnych oraz ukończeniu fundamentów rozpoczynają się prace związane ze stawianiem konstrukcji, która oparta jest na połączeniu ze sobą stalowych ram. Tworzą one szkielet obiektu. Następnie dodawane są ściany i dach przy użyciu systemów śrubowych. Etap końcowy obejmuje montaż podłóg, systemów odwadniających oraz wyznaczenie regałów magazynowych wnętrz obiektu. Po zakończeniu budowy wdrażane są różnego rodzaju systemy oparte o fulfillment, czyli sprawny transport zamówień bezpośrednio do Klienta z naszego magazynu. W poniższym filmie prezentujemy wnętrze magazynu czasowego składowania w Wypędach oraz przedstawiamy proces przygotowania ładunku dla klientów z branży e-commerce.
Klasy obiektów magazynowych
W Polsce stosuje się literowy system klasyfikacji magazynów, w ramach którego wyróżniamy cztery podstawowe kategorie: A, B, C i D. Klasyfikując obiekt do konkretnej kategorii, uwzględnia się aspekty takie jak: rozmiar i typ obiektu, liczbę dostępnych bram, doków przeładunkowych, efektywność wykorzystania przestrzeni, poziom automatyzacji procesów magazynowych oraz różnorodność metod składowania.
Magazyn typu A
Typ A w nomenklaturze magazynowej oznacza najwyższy standard, jeśli chodzi o wszystkie wyżej wymienione aspekty. Nasz magazyn w Wypędach posiada klasę A, więc wszystkie procesy związane z kompletacją oraz składowaniem w magazynie stoją na najwyższym poziomie. Magazyn typu A dodatkowo cechuje się:
- Ścianami o wysokości co najmniej 10 metrów oraz głębokością przekraczającą 75 metrów powierzchni magazynu,
- Strategiczną lokalizacją, preferencyjnie w strefach przemysłowych, z łatwym dostępem komunikacyjnym,
- Miejscem parkingowym przystosowanym dla samochodów ciężarowych,
- Zaawansowanymi metodami kompletacji oraz obsługi zamówień przy wykorzystaniu systemów WMS, ERP i wielu innych,
- Zaawansowanym systemem oświetlenia z wykorzystaniem rozwiązań energooszczędnych,
- Nowatorskimi systemami zabezpieczeń przeciwpożarowych oraz certyfikacjami BREEAM (Building Research Establishment Environmental Assessment Method),
- Zaawansowanym systemem zabezpieczeń antykradzieżowych, w tym monitoring,
- Przemyślaną i bezpieczną strefą przeznaczoną do załadunku, rozładunku i kompletacji towarów.
Magazyn typu B
Konstrukcje magazynowe wzniesione w dekadach 70.-80. XX wieku, które odzwierciedlają standardy logistyczne typowe dla gospodarki tamtego okresu. Chociaż są funkcjonalne, często wymagają pewnych modyfikacji i modernizacji, takich jak wymiana posadzki, instalacja nowszych systemów zabezpieczeń oraz wdrożenia proekologicznych rozwiązań.
Magazyn typu C
Są to najczęściej budynki przemysłowe, które pierwotnie nie były zaprojektowane z myślą o funkcji magazynowej. Aby dostosować je do nowych wymagań, konieczne są znaczące modyfikacje konstrukcyjne i techniczne. Do takich działań należy montaż dodatkowych bram, tworzenie podjazdów czy ramp, wzmocnienie ścian i dachu, renowacja podłóg oraz modernizacja systemów ogrzewania i ochrony przeciwpożarowej. W wielu sytuacjach wymagane jest także usunięcie wcześniej zainstalowanego wyposażenia.
Magazyn typu D
Taki typ budynku nie jest przystosowany do pełnienia funkcji magazynowej. Adaptacja takich miejsc jest często niewskazana oraz mało praktyczna. Z ekonomicznego punktu widzenia zwykle korzystniejsze jest zniszczenie istniejącej konstrukcji i wzniesienie nowego obiektu od podstaw. Takie miejsca nadają się głównie do przechowywania produktów o niskiej dynamice obrotu i niemających specjalnych wymogów przechowywania, takich jak: surowce przemysłowe, paliwa, metale, produkty elektroniczne czy tworzywa sztuczne.
Z jakich części składa się magazyn?
Magazyn, w zależności od jego specyfiki, składa się z wielu różnych części i sekcji. Charakterystyczne jednak dla magazynów jest to, że posiadają powierzchnie do przechowywania ładunków. Poniżej przedstawiamy przekrój magazynu oraz opis jego poszczególnych sekcji.
Źródło: Mecalux.pl
- Hol administracyjno-usługowy
- Sekcja doków przeładunkowych wraz z rampami
- Sekcja przyjęć i kontroli jakości
- Sekcja wysyłki towarów
- Sektor magazynowania produktów wielkogabarytowych
- Sekcja magazynowania towarów paletowych
- Przestrzeń składowania produktów o nietypowych wymiarach
- Magazyn elementów o średnim obiegu lub dłuższym czasie składowania
- Przestrzeń składowania towarów o wysokim obrocie
- Magazyn produktów o niskim obrocie.
- Magazyn artykułów luksusowych i wartościowych.
- Strefa kompletacji, pakowania i etykietowania.
Podsumowanie
Magazyn w firmie logistycznej to nie tylko miejsce do przechowywania towarów, ale także kluczowy element w skomplikowanym systemie, który umożliwia firmom efektywne zarządzanie łańcuchem dostaw. Powierzchnia magazynowa obecnie staje się nie tylko miejscem, w którym przechowywane są ładunki. W XXI wieku magazyn odgrywa rolę pośrednika pomiędzy dostawcą a odbiorcą, zapewniając ładunkom odpowiednie warunki do przechowywania. Zapraszamy do kontaktu, aby zapoznać się ze szczegółami procesów magazynowych, których obsługa będzie dopasowana do Twoich potrzeb!