Czym są ograniczenia tonażowe? – definicja, znaki drogowe
Ograniczenia tonażowe to przepisy określające, jakie pojazdy mogą wjechać na daną drogę, most, odcinek miejskiej strefy lub obszar chroniony, ze względu na masę całkowitą lub nacisk osi.
Najczęściej używane znaki:
B-5 – Zakaz wjazdu pojazdów o DMC ponad … t
Najpopularniejszy znak tonażowy. Na białej tablicy umieszczona jest maksymalna masa dopuszczalna (np. 3,5t, 12t, 16t).
B-18 – Zakaz wjazdu pojazdów o nacisku osi ponad … t
Dotyczy szczególnie mostów, wiaduktów i dróg lokalnych.
Tabliczki T-… – wyjątki
Niemal zawsze towarzyszą tonażom:
- „Nie dotyczy zaopatrzenia”
- „Nie dotyczy mieszkańców”
- „Nie dotyczy komunikacji miejskiej”
- „Nie dotyczy pojazdów z zezwoleniem”
Rodzaje ograniczeń: 3,5t, 7,5t, 12t, 16t itd.
Najczęściej spotykane tonaże:
- 3,5 t – często w miastach, osiedlach, centrach logistycznych; dotyczy busów i lekkich dostawczaków. - 7,5 t – używane w małych miejscowościach, na drogach o niższej wytrzymałości. - 12 t – popularne ograniczenie dla pojazdów ciężarowych powyżej standardu średniego. - 16 t – najczęściej stosowane przy mostach i drogach z ograniczoną nośnością. - 18–40 t – ograniczenia dotyczące zestawów, pojazdów ponadnormatywnych, transportów ADR i pojazdów wieloosiowych.
W praktyce każdy przewoźnik powinien dostosować trasę tak, aby tonaż pojazdu był zgodny z dopuszczalną masą dla danej drogi.
Stałe vs. czasowe ograniczenia tonażu – mosty, upały, strefy miejskie
Stałe ograniczenia Obowiązują cały rok, bez wyjątków. Typowe lokalizacje:
- drogi o niskiej nośności,
- mosty i wiadukty,
- drogi gminne i powiatowe,
- strefy zamieszkania.
Czasowe ograniczenia tonażu Stosowane tylko w określonych warunkach:
Upały W Polsce i krajach UE możliwe jest tymczasowe wprowadzanie zakazu ruchu dla pojazdów powyżej 12–16 t, gdy temperatura przekracza np. 30°C (ochrona asfaltu przed deformacją).
Strefy miejskie Miasta wprowadzają ograniczenia godzinowe dla ciężarówek (np. wjazd 22:00–6:00).
Remonty, objazdy Tymczasowe zmiany w organizacji ruchu.
Gdzie sprawdzać ograniczenia tonażowe? – mapy, aplikacje, GDDKiA
Najpewniejsze źródła:
1. Mapa GDDKiA – System Oceny Stanu Dróg
Zawiera:
- nośność dróg,
- ograniczenia DMC,
- aktualne remonty,
- odcinki z zakazem tonażowym.
2. Aplikacje dla kierowców
Najczęściej używane:
- Google Maps (w połączeniu z mapami tonażowymi),
- Yanosik,
- TomTom Truck,
- Sygic Truck GPS,
- Trans.eu / TMS-y z funkcją planowania tras dla ciężarówek
3. Mapy branżowe i portale transportowe
Często oferują interaktywne mapy tonażowe dla danego regionu.
4. BIP i strony urzędów gmin
Przy drogach gminnych ograniczenia potrafią być inne niż na drogach krajowych.
Zasady wjazdu z zezwoleniem – wyjątki i procedury
Do zakazu tonażowego mogą mieć zastosowanie wyjątki, np.:
- dojazd do posesji,
- zaopatrzenie,
- służby ratunkowe,
- dojazd do firmy w strefie zakazu,
- pojazdy komunalne.
Jak uzyskać zezwolenie?
- Złożyć wniosek w urzędzie miasta/gminy lub zarządcy drogi.
- Wskazać trasę, cel przejazdu i dane pojazdu.
- Odebrać dokument uprawniający do przejazdu.
Brak zezwolenia w strefie objętej zakazem = mandat.
Kary i mandaty – jak wygląda kontrola na drodze?
Kontrole przeprowadza:
- ITD,
- Policja,
- Straż Miejska (w strefach miejskich),
- Służby zagraniczne (np. BAG w Niemczech).
Za złamanie ograniczeń tonażowych grożą:
- mandat do kilku tysięcy złotych,
- zatrzymanie dowodu rejestracyjnego,
- nakaz rozładunku lub przestawienia pojazdu,
- odpowiedzialność przewoźnika i załadowcy.
Ograniczenia tonażowe w innych krajach UE
🇩🇪 Niemcy Rozbudowana sieć zakazów tonażowych + strefy środowiskowe Umweltzone.
🇫🇷 Francja Dużo zakazów lokalnych, częste ograniczenia przy upałach.
🇦🇹 Austria Ostre przepisy dla ciężarówek powyżej 7,5 t w miastach i dolinach górskich.
🇨🇿__ Czechy__ Popularne ograniczenia 12t i 7,5t na drogach lokalnych.
🇪🇺 Ogólna zasada Wszystkie kraje UE mogą czasowo wprowadzać zakazy tonażowe ze względów ekologicznych, pogodowych lub infrastrukturalnych.